Azerbaycan’ın başkenti Bakü’de Azerbaycan-Türkiye Yatırım Forumu düzenlendi. Azerbaycan İhracatın ve Yatırımların Teşviki Ajansı (AZPROMO) ve Türkiye-Azerbaycan İş Adamları ve Sanayicileri Birliği (TÜİB) işbirliğinde düzenlenen forumun açılışı, Bakü’nün modern mimari sembollerinden Haydar Aliyev Merkezi’nde yapıldı.
Açılışa Ticaret Bakanı Ömer Bolat, Cumhurbaşkanlığı Finans Ofisi Başkanı Göksel Aşan, Kamu Başdenetçisi Şeref Malkoç, Azerbaycan Ekonomi Bakanı Mikayıl Cabbarov, Türkiye’nin Bakü Büyükelçisi Cahit Bağcı, TÜİB Başkanı Hüseyin Büyükfırat, AZPROMO Direktörü Yusuf Abdullayev ve her iki ülkeden çok sayıda iş insanı katıldı.
Toplantıda konuşan Ticaret Bakanı Ömer Bolat,2. Karabağ Savaşı ve sonrasındaki antiterör harekatının kahraman şehit ve gazilerini minnetle andığını söyledi. Türkiye’nin ekonomik başarılarından bahseden Bolat, “Türkiye ekonomisi 2023 yılının ilk çeyreğinde yüzde 4, ikinci çeyreğinde yüzde 3,9, üçüncü çeyreğinde ise yüzde 5,9 oranında büyümeyi başarmıştır. 2023 yılının ilk 9 ayında yüzde 4,7 büyüme elde ettik.” bilgisini paylaştı.
Bolat, 2002’de 36 milyar dolar olan ihracatın son 20 yılda 7 kat artarak, 2022 yılında 254 milyar dolara yükseldiğini belirterek, “2023’ü 257 milyar dolar ile ka”patacağız. Bu rakam Cumhuriyet tarihinde ulaşılan en yüksek ihracat rakamıdır” ifadelerini kullandı. 2023’ün, dünya ekonomisi için durgunluk yılı olduğunu, dünya ticaretinin bu yıl gerilediğini hatırlatan Bolat, “Böylesine zor bir süreçte hem ekonomik büyüme hem de mal ve hizmet ihracatının artmaya devam etmesi, Türkiye’nin ekonomisinin gücünü ve dayanıklılığını göstermektedir. Türkiye ekonomisi tarih boyunca yaşadığı her zorluktan başarıyla ve güçlenerek çıkmayı başarmıştır” diye konuştu.
“Azerbaycan’ın yanındayız”
Bolat, Azerbaycan’la ilişkilere yönelik, “Önümüzdeki dönemde de dost ve kardeş Azerbaycan’ın yanında olmayı tüm imkanlarımızla sürdüreceğiz. Azerbaycan devleti ve halkının bizim yanımızda olduğunu her zaman hissediyoruz” ifadelerini kullandı. 15 Haziran 2021’de imzalanan Şuşa Beyannamesi ile Türkiye ile Azerbaycan arasındaki ilişkilerin müttefiklik düzeyine çıkarıldığını hatırlatan Bolat, “Bu yıl 7 milyar dolar ticaret hacmine ulaşacağız.
Ülkelerimiz arasında 2021 yılından beri yürürlükte olan tercihli ticaret anlaşması, bir serbest ticaret anlaşması imzalama yolunda önemli bir kilometre taşıdır.” dedi. Bolat, iki ülke arasındaki yatırımlardan da bahsederek, “Azerbaycan’ın dünyada yatırım yaptığı ülkeler arasında Türkiye, 19 milyar dolarlık yatırımla birinci sırada geliyor. Türkiye’de 2 bin 800 Azerbaycan şirketi iş yapmaktadır. Azerbaycan’da da 5 bin 800 Türk firması bulunuyor.
Bu şirketlerin yatırımları 12,5 milyar dolara ulaştı.” diye konuştu. Karabağ’ın imar ve ihyasında Türk şirketlerinin de yer aldığını bildiren Bolat, şu ifadeleri kullandı: “Karabağ’ın çok hızlı bir gelişme sağlamasını bekliyoruz. Zengezur Koridoru’nun açılmasıyla, Türkiye ile Nahçıvan üzerinden Azerbaycan’a kara yolu bağlantısı sağlanacaktır. Böylece Türkiye’den Uzak Doğu’ya Azerbaycan üzerinden hızlı taşımacılık hattının, Orta Koridor’un çok daha işlek olması mümkün olacaktır.
Bakü, Orta Koridor’un en önemli kavşak noktasında bulunmaktadır. Böylece İstanbul’dan Bakü’ye, Bakü’den de Türk dünyasına ve Uzak Doğu’ya sürdürülebilir, rekabetçi ve kesintisiz lojistik hat kurulacaktır.” Bolat konuşmasını, şöyle tamamladı: “Mevcut konjonktür, ülkelerimize büyük fırsatlar sunmaktadır. Bu fırsatları değerlendirerek ve 21. yüzyılı Türkiye, Azerbaycan ve Türk dünyası yüzyılı yapmak bizim elimizdedir. Bunun için devletler, hükümetler ve iş insanları olarak birlikte çalışacağız ve daha güçlü ekonomilere birlikte ulaşacağız. Bu bizim, halklarımıza karşı görevimizdir. Ticari ve ekonomik ilişkilerimize daha fazla derinlik kazandıracağız.”
“Türkiye’ye 19.9 milyar dolar yatırım yaptık”
Azerbaycan Ekonomi Bakanı Mikayıl Cabbarov da Türkiye’nin Azerbaycan’ın ikinci ana ticaret ortağı olduğunu ve 2023’ün 11 ayında ticaret hacminin 2022’nin aynı dönemine kıyasla yüzde 33 artarak 7,2 milyar dolara ulaştığını bildirdi. Cabbarov, Azerbaycan’ın Türkiye’ye 19,9 milyar dolar yatırım yaptığını, Türkiye’nin de Azerbaycan’daki petrol dışı sektörlere yatırım yapan ülkeler arasında birinci ülke olduğunu belirtti. Karabağ’da hayata geçirilen imar ve ihya çalışmalarından da bahseden Cabbarov, Türk şirketlerinin bu çalışmalara aktif katılım sağladığını kaydetti. Forumda Azerbaycan’ın Türkiye’deki Ticaret Temsilcisi Tamerlan Tağıyev’in ülkesinin yatırım olanakları hususunda sunum yaptı.
Aşan: Bir araya gelmekten başka şansımız yok
Azerbaycan-Türkiye Yatırım Forumu’nda konuşan Cumhurbaşkanlığı Finans Ofisi Başkanı Göksel Aşan, bu gibi etkinliklerden mutlak surette netice ve başarı öykülerinin elde edilmesi gerektiğini söyledi. Aşan, yeni dünya düzeninde ayakta kalmak için güçlü olunması gerektiğine vurgu yaparak “Dünyada farklı kümelenmeler var. Bizim açımızdan ise bu Türk dünyasının birliğidir. Türk dünyasının bir araya gelmekten başka şansı yoktur.
Çünkü bu coğrafyada başka türlü ayakta kalamazsınız” dedi. İş dünyasının devletlerin güçlü olmasında önemli rol oynadığını söyleyen Aşan, “Bu coğrafyada son 20 yılda en hızlı gelişen ülke Azerbaycan’dır. Bu gelişim ülkenin yüzde 20’si işgal altındayken sağlandı. Şimdi toprak bütünlüğü sağlanmış bir Azerbaycan daha fazla gelişecektir. Türk iş adamları bu gelişmenin içerisinde hem bu büyümeyi hızlandıran hem de bu büyümenin fırsatlarından yararlanan insanlardan olmalıdır.”
değerlendirmesinde bulundu. Forum sürekli hale gelecek TÜİB Başkanı Hüseyin Büyükfırat da forumu sürekli hale getirerek her yıl yapacaklarını bildirdi. Büyükfırat, “Foruma katılan bakanlar, bürokratlar ve iş insanlarından olumlu dönüşler aldık. Tüm bu olumlu izlenimler ve gelen yoğun talep neticesinde forumu gelecek yıllarda da hem içerik hem de kapsam olarak genişleterek devam ettireceğiz. Türk ve Azerbaycanlı iş insanlarının buluştuğu bu etkinliği sürekli hale getireceğiz” ifadelerini kullandı.
Forumda eylem planı imzalandı
Forum kapsamında Azerbaycan İhracat ve Yatırımı Teşvik Ajansı ile Türkiye ve Azerbaycan İşadamları ve Sanayicileri Kamu Birliği arasında eylem planı da imzalandı. İmzalanan 2024 Eylem Planı’na göre taraflar arasında ticaret ve yatırım hacminin artırılması, iki ülke arasındaki iş birliğinin güçlendirilmesi ve karşılıklı yatırım fırsatlarının desteklenmesi doğrultusunda ortak projelerin teşvik edilmesi planlanıyor.
İki ülke arasındaki ekonomik iş birliğini daha da güçlendirmeyi amaçlayan forumun aynı zamanda bölgesel kalkınma çalışmalarına da önemli katkılar sağlaması hedefleniyor. Forum kapsamında düzenlenen panellerde ekonomik işbirliğinin genişletilmesine ilişkin stratejik konular, iki ülke arasında güçlü ekonomik ilişkilerin oluşturulması için atılacak adımlar ve potansiyel yatırım fırsatları ele alınacak.
Foruma Türk iş dünyasının kadın temsilcileri de katıldı
İki ülke arasındaki yatırım olanaklarının ve iş birliğinin değerlendirildiği forumu Türk iş dünyasının kadın temsilcileri de yakından takip etti. Ticaret Bakanı Ömer Bolat ve Azerbaycan Ekonomi Bakanı Mikayıl Cabbarov ile bir araya gelen iş kadınlarımız yatırım fırsatları hakkında düşüncelerini dile getirdi.
Yazarlarımız da forumda yer aldı
Ekonomi ve iş dünyasının gündemini takip eden DÜNYA Gazetesi yazarları da forumda görüşmeler gerçekleştirdi. Gazetemiz yazarları Prof. Dr. Burak Küntay, Doç. Dr. Şevket Sayılgan, Doç. Dr. Cüneyt Dirican, Doç. Dr. Yüksel Okşak, Prof. Dr. Çisil Sohodol foruma katılarak iki ülke arasındaki iş birliği fırsatları hakkında Türk ve Azerbaycanlı iş insanları ile fikir alışverişinde bulundu.
“Dünya ticaretinin yapısı değişti”
Forumla ilgili değerlendirmeler yapan DÜNYA Gazetesi CEO’su Burcu Kösem, pandemi ve savaşlar sonrası dünya ticaretinin yapısının değiştiğini söyledi. Ülkelerin korumacı bir yapıya büründüğüne dikkat çeken Kösem şunları söyledi: “Türkiye ve Azerbaycan arasındaki ikili iş birliğinin önemi daha da artıyor. Bu iş birliği tüm Türk dünyasına yayılarak büyük fırsatlar sunabilir.
Türk iş dünyası Azerbaycan’da kuracağı ortaklıklar ile tüm Türk devletlerine açılma fırsatına ulaşabilir. Bu çerçevede çok faydalı bir forum gerçekleştirildiğine inanıyorum. Bu fırsat iyi değerlendirilmeli ve iki ülkenin iş birliği büyüyerek devam etmeli. Biz de DÜNYA Gazetesi olarak bu iş birliğinin gelişmesinde köprü görevini üstlenmeye devam edeceğiz.”
Uluslararası Sanayici İş Kadınları Derneği (USİKAD) Başkanı Müge Öz de forumun çok başarılı geçen bir organizasyon olduğunu dile getirdi. Öz, “Türkiye’den gelen yatırımcılar Azerbaycanlı Bakanlar ve iş insanları ile birebir görüşme imkanı buldular. Biz USİKAD olarak bu organizasyonda olmaktan mutlu olduk. Bu organizasyon için Dünya Gazetesi’ne ve TÜİB’e teşekkür ediyoruz” şeklide konuştu.
